Dünyada en çok görülen kanser vakaları arasında yer alan jinekolojik kanserler menapoz dönemi ve sonrasında kadın sağlığını tehdit etmeye devam ediyor. Rahim ağzı kanseri, rahim kanseri, yumurtalık kanseri, dış genital organ kanseri ve diğer jinekolojik kanserler arasında yer alan vajina kanseri jinekolojik kanserler olarak tanımlanıyor. Kadınlarda görülen kanser türleri arasında %30-40 gibi ciddi oranlara sahip olan jinekolojik kanserlerde erken teşhis hayati önem taşıyor.
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri
Rahim ağzında görülen hücresel değişikliklerle kendini göstermeye başlayan rahim ağzı kanseri henüz kanser aşamasına gelmeden de tespit edilebiliyor. Hatta patolojik sonuçlarda görülse de hastaların genelde hiçbir şikayeti olmuyor. Yılda bir kez yapılan smear testi ile erken tanı konulabiliyor. Tarama testi olan smear sonucu şüpheli bir durum tespit edildiğinde kolposkopik incelemesi ile bulgular değerlendiriliyor. Rahim ağzından alınan doku parçası patolojik incelemeye gönderiliyor. En önemli belirtisi cinsel ilişki sonrası görülen kanlı vajina akıntısı olup ileri evrede kanama artışı, ara kanamalar ve ağrı birlikte görülüyor.
Kimler Risk Altındadır?
Erken evlenenler, cinsel hayatı erken başlayanlar, HPV virüsü ile enfekte olanlar, sigara kullananlar, çok doğum yapanlar ve sık eş değiştirenler risk grubunda olup, yılda 1 kez servikal smear testi yaptırmalıdır. Diğer jinekolojik kanserler arasında rahim ağzı kanseri yaşa bakmaksızın her kadının yılda 1 kez yaptıracağı smear testi ile henüz kanser daha oluşmadan teşhis edilir.
Rahim (Endometriyum) Kanseri
Tıp dili ile endometriyum yani rahim kanseri 50-60 yaş arası kadınlarda görülen bir jinekolojik kanser türüdür. Özellikle diyabet hastası olan kadınlarda, şişman kadınlarda ve doğum yapmamış kadınlarda görülür. Adet döngüsünün bozulması ve menopoz sonrası görülen vajinal kanamalar en önemli bulgularıdır. Jinekolojik muayene ile tespt edilse de kesin tanı ultrasonografi ve patolojik inceleme sonucu konulur.
Kimler Risk Altındadır?
Obezite, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, ailede meme ve bağırsak kanseri, polistik over, erken adet olma, geç menapoza girme gibi durumlar yaşayan kadınlar risk altındadır.
Yumurtalık (Over) Kanseri
En tehlikeli jinekolojik kanser türü olup yumurtalıklarının epitelyum ya da yumurta hücrelerinde gelişir. jinekolojik USG'nin periyodik olarak yaptırılması erken teşhis için önemlidir. Çünkü hiçbir belirti vermeden gelişir. Diğer jinekolojik kanserler arasında ölüm oranı en yüksek kanser türüdür. Tüm genital kanserler arasında %20-25 gibi bir orana sahiptir. Genelde 63 yaş civarı görülür. Yumurtalık kanseri görülen kadınlarda sürekli yorgunluk hali, kabızlık ve karın şişliği diğer görülen belirtilerdir.
Kimler Risk Altındadır?
Ailesinde meme veya yumurtalık kanseri olanlar, 55 yaş üzeri kadınlar, kendisi meme kanseri olanlar, ailede kanser hastaları olanlar ve doğum yapmamış kadınlar risk grubundadır.
Dış Genital Organ (Vulva) Kanseri
İleri yaş grubundaki kadınlarda görülen jinekolojik kanser türü olup virüs hastalıklarının ya da kronik kaşıntının hazırladığı zeminin neden olduğu bilinmektedir. Vajinal dudaklar, vajina girişi ve klitoris kadın üreme organının dış kısmı olup bu bölgede görülen kanser türü vulva kanseri olarak tanımlanır. Yaygın olmayan bir kanser türüdür. Vulva yassı hücreli karsinomu ve vulvar melanom vulva kanseri içinde en sık görülen tipleridir.
Vajina (Vajen) Kanseri
Genital kanser türü arasında en az görülen jinekolojik kanser çeşididir. Primer ve seconder olarak iki grupta incelenir. Primer vajina kanseri kendinden kaynaklı olmasına rağmen, seconder vajina kanseri başka organın neden olduğu kanser türüdür. Belli başlı belirtisi akıntı olup kanamalar düzensizdir. Kesin tanı biyopsi ile konulmaktadır.
Jinekolojik Kansere Karşı Hangi Tedbirler Alınmalı?
Düzensiz adet kanamaları, menopoz sonrası kanama, koyu renkli ve kokulu akıntı ve cinsel birliktelik sonrası kanama yaşayanların bir an önce bir jinekoloğa gidip muayene olması gerekir. Özellikle genetik faktörler göz önünde bulundurularak ailede kanser hikayesi olanlar rutin kontrolleri ihmal etmemelidir. Yılda 1 kez smear testi yaptırılmalı, yılda 2 kez de jinekolojik muayeneden geçilmelidir. Jinekolojik kanserde düzenli kontrol şarttır. Rahim kanseri ve yumurtalık kanseri en çok görülen kanser türü olarak erken tanı ve tedavi ile yaşam süresinin uzatıldığı hastalıklardır.
Süt vermenin hem rahimi hem de yumurtalığı koruduğu bir gerçektir. Modern tıbbın ilerlediği günümüz teknoloji çağında tedavi yöntemleri sürekli geliştirilmekte ve kanser başlamadan önlenerek binlerce insanın hayatı kurtarılmaktadır.